Tarih: 2015-09-30 Kategorisi: Biyoloji Konu Anlatımı ,Testler
Canlıların Ortak Özellikleri
A-Hücresel Yapı:
Bir hücreli canlılar: Bazı canlılar bir hücreden oluşmuştur. Amip, öglena, paramesyum ve bakteriler bir hücreli canlılara örnektir.
Çok hücreli canlılar: Bitkiler, hayvanlar, ve bazı mantarlar çok hücreli canlılardır.
B-Beslenme: Canlılar enerji ihtiyaçlarının karşılanması, hücre yapısına katılacak maddelerin alınması ve hücre içerisinde yaşamsal olayların düzenlenmesi için beslenirler.
Ototrof Canlılar (üretici) : İnorganik maddelerden kendi besinlerini üreten canlılara ototrof canlılar denir. Ör: Bitkiler
Heteretrof Canlılar (tüketici): Kendi besinlerini üretemeyip dışarıdan hazır olarak alan canlılara heteretrof canlılar denir. Ör: hayvanlar
C-Solunum : Hücrelerde besinlerin parçalanarak ATP enerjisi elde edilmesi sürecine solunum denir.
a-Oksijensiz Solunum: Oksijen kullanılmadan ATP enerjisi elde edilmesine denir. Bir hücreli canlılardan bira mayası ve bazı bakterilerde görülür. Üretilen enerji azdır.
b-Oksijenli solunum: Oksijen kullanılarak besinlerden ATP enerjisi elde edilmesine denir. Oksijenli solunumda üretilen enerji çoktur. Bazı bir hücreliler ve çok hücrelilerde görülür.
Yapım = Anabolizma = sentez =özümleme: Küçük moleküllerden büyük molekül yapımına denir ör: Fotosentez
Yıkım=katabolizma = yadımlama : Büyük moleküllerin parçalanmasıdır. Ör: Solunum
Metabolizma: Hücrede meydana gelen yapım ve yıkım olaylarının tümüne metabolizma denir.
Ç-Boşaltım : Hücrelerde meydana gelen atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılması işlemine boşaltım denir. Hayvanlarda atık maddeler boşaltım sistemi ile vücuttan uzaklaştırılır. Bitkilerde ise suyun fazlası terleme ile atılır. Oksijen yapraklardaki gözeneklerden atılır. Diğer atık maddeler ise hücrelerdeki kofullarda biriktirilir ve yaprakların dökülmesi ile bitkiden uzaklaştırılır. Bir hücrelilerde boşaltım hücre yüzeyinden gerçekleştirilir.
D- Hareket : Hayvanlar yürüme, koşma, sürünme, uçma, yüzme gibi çeşitli şekillerde hareket eder. Bitkilerde hareket ise yönelme şeklindedir. Ayçiçeği bitkisinin güneşe doğru yönelmesi bitkilerdeki harekete örnektir.
E- Çevresel Uyarılara Tepki: Basit canlılardan gelişmiş canlılara gidildikçe tepki süresi kısalır.
F-Büyüme ve Gelişme:Calılardaki hacim ve kütle artışına büyüme denir. Gelişme ise organ ve dokuların olgunlaşarak yetenek kazanmasıdır.
G- Üreme : Canlıların soylarını devam ettirmek için kendisine benzer yavrular meydana getirmesine üreme denir.
a- Eşeyli üreme : Farklı iki cinsiyetin üreme hücrelerinin birleşmesiyle gerçekleşir. Bazı bir hücreliler ile gelişmiş bitki ve hayvanların çoğunda eşeyli üreme görülür.
b- Eşeysiz Üreme : Eşeysiz üremede iki farklı eşeye ihtiyaç yoktur. Bir hücrelilerin bölünerek çoğalması, sporla üreme ve tomurcuklanma eşeysiz üremeye örnektir.
Ğ-Çevreye Uyum (Adasptasyon):Canlıların kalıtsal olarak ortama uyum sağlamasına adaptasyon denir.
Yorumlar
