Severity: Notice
Message: Only variable references should be returned by reference
Filename: core/Common.php
Line Number: 257
Enzimler:Kimyasal tepkimelerin gerçekleşmesi için tepkimeye girecek maddelerin aktifleşmesi yani belirli enerji düzeyine ulaşması gerekir. Tepkimelerin başlaması için gereken bu enerjiye aktivasyon enerjisi denir.
Kimyasal tepkimelerde aktivasyon enerjisini düşürerek kimyasal tepkimeleri hızlandıran maddelere katalizör denir. Katalizörler kimyasal tepkimelere girer ve değişmeden çıkarlar.
Canlı vücudunda görev yapan biyolojik katalizörlere Enzim denir. Canlı hücrelerde enzimler kullanılmasaydı biyokimyasal tepkimeler çok yavaş ve uzun zamanda gerçekleşirdi.
Enzimlerin Yapısı: Enzimler protein yapılıdır. Bazı enzimlerin tamamı protein iken bazı enzimler protein ve yardımcı kısımdan oluşur. Yardımcı kısım inorganik ise kofaktör, organik ise koenzim adını alır. Enzimlerde asıl iş yapan bölüm koenzim veya kofaktördür.
Sadece protein olan enzimler.
Protein + Yardımcı kısım (İnorganikse kofaktör. Organik madde ise koenzim adını alır.)
Enzimlerin Özellikleri:
1- Enzimlerin etki ettiği maddelere substrat denir. Her enzim sadece bir substrata etki eder. Yani enzimler ile etki ettikleri substrat arasında anahtar – kilit ilişkisi vardır.
2- Bazı enzimler çift yönlü çalışırlar.
CO2 + H2O à H2 CO3
H2CO3 ß C2O + H2O
3- Enzimler kimyasal tepkimelerden değişmeden çıkarlar ve tekrar tekrar kullanılırlar. Yapısı bozulan enzimlerin yerine yenileri yapılır.
4- Enzimler hücre içinde üretilir; hücre içinde ve hücre dışında çalışır. Yapay olarak ta üretilirler.
5- Bazı enzimler takım halinde çalışırlar. Hücrede üretilen madde hücrenin ihtiyacından fazla olduğunda üretilen madenin bir molekülü enzime bağlanarak çalışmasını durdurur. Bu olaya feed back(geri besleme) denir.
A B C D
Substrat Ürün Subrat Ürün Subrat Son Ürün
Enzimlerin Çalışmasına Etki Eden Faktörler:
a- Sıcaklık : Enzimler protein yapısında olduğu için yüksek sıcaklıkta bozulurlar. Enzimler düşük sıcaklıkta bozulmazlar fakat çok yavaş çalışırlar veya hiç çalışmazlar. Enzimlerin en iyi çalıştığı sıcaklık 37oC dir.
b- pH: Her enzimin çalıştığı bir pH değeri vardır. Genellikle en iyi pH=7 olduğu ortamlarda çalışırken bazıları farklılık gösterir. Örneğin insanda pepsin pH=2 olan ortamda , tripsin pH=8,5 ‘de amilaz pH=7 de en iyi çalışır.
c-Enzim derişimi: Ortamda yeteri kadar substrat var ise enzim miktarı arttıkça tepkime hızı da artar. Tepkime hızı en üst seviyeye ulaştığında sabit bir şekilde devam eder.
d- Substrat derişimi: Ortamda yeteri kadar enzim varsa substrat miktarı arttıkça tepkime hızı da artar. Tepkime hızı en üst seviyeye ulaştığında sabit bir şekilde devam eder.
e-Substrat Yüzeyi: Substrat yüzeyi arttıkça tepkime hızı da artar.
f- Su: Enzimler sulu ortamda çalışır. Tohumlarda ve kurutulmuş meyvelerde su miktarı çok az olduğundan bozulmadan uzun süre saklanabilirler.
g- Kimyasal Maddelerin Etkisi:
Aktivatör madde: Enzimlerin etkinliğini artıran maddelere aktivatör madde denir. ör: su, vitamin, hormon, mangan(mn), Nikel(Ni) vb.
İnhibitör madde: Enzimlerin etkinliğini durduran maddelere inhibitör madde denir. Ör: Cıva kurşun, siyanür vb.