Tarih: 2015-09-30 Kategorisi: Biyoloji Konu Anlatımı ,Testler
Yağlar (Lipitler) : Yapılarında C ,H Ve O elementlerinin yanı sıra Azot(N) ve Fosfor(P)’da bulunur. Eter, kloroform, benzen, aseton gibi organik çözücülerle çözünürler. Karbonhidratların iki katı kadar enerji verirler ancak enerji üretiminde karbonhidratlardan sonra kullanılırlar. Trigliseritler, fosfolipitler ve steroitler olarak gruplandırılır.
a-Trigliseritler : Nötr yağlar olarak ta bilinirler. Oksijenli solunumda yakıldığında karbonhidrat ve proteinlerden daha fazla enerji veririler. Trigliseritler bir molekül gliserol ile üç molekül yağ asidinin ester bağlarıyla birleşmesiyle oluşur.
Gliserol + 3yağ asiti à Trigliserit + 3 su
Trigliseritlerin yapısında bulunan yağ asitleri iki grupta incelenir.
Doymuş yağ asitleri : Karbon atomları arasında tek bağ bulunan yağ asitleridir. Oda sıcaklığında katıdırlar. Tereyağı, kuyruk yağı doymuş yağ asidi içerir.
Doymamış yağ asitleri :Karbon atomları arasında çift bağ bulunduran yağ asitleridir. Oda sıcaklığında sıvıdırlar. Zeytin yağı, ayçiçeği yağı, Pamuk yağı, doymamış yağ asitleri içerir. Doymamış yağlar hidrojen atomlarıyla doyurularak margarinler elde edilir.
b-Fosfolipitler : Fosfat grubu içeren bir baş ve buna bağlı iki yağ asidinden oluşurlar. Suda çözünen fosfat grubu hücre zarının dış kısımlarına gelecek şekilde çift katman halinde hücre zarının yapısına katılırlar. Enerji verici olarak kullanılmazlar.
c-Steroitler :Diğer yağ çeşitlerine göre canlıda daha az bulunur. Ancak oldukça önemli rolleri vardır. Hücre zarının dayanıklılığını ve geçirgenliğini artırır. Sinir hücrelerinde yalıtım görevi yapar. Erkek ve dişi eşey hormonlarının yapısına katılır. Vücutta D vitamini yapımında kullanılır. Kolesterol hayvan hücrelerinde zarın yapısına katılan bir steroit çeşididir.
Yağların canlılar için önemi
- Vücutta yapıcı ve onarıcı olarak kullanılırlar. Genellikle hücre zarının yapısına katılırlar.
- Karbonhidratlardan sonra vücutta enerji kaynağı olarak kullanılırlar.
- Deri altında biriken yağlar vücut sıcaklığını korur. İç organların çevresinde biriken yağlar iç organları basınç ve darbelere karşı korur.
- Göç eden hayvanlar ve kış uykusuna yatan hayvanlar vücutlarında biriktirdikleri yağı enerji elde etmede kullanırken, su ihtiyaçlarını ise yağların yakılması sonucu ortaya çıkan sudan karşılarlar.
- Yağda çözünen A,D,E,K vitaminlerinin alınmasını sağlar.
Yorumlar
